W ostatnich dniach, Polski Minister Obrony Narodowej zatwierdził kontrakt ramowy na dostarczenie około 700 ciężkich bojowych wozów piechoty (BWP) dla Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w nadchodzących latach. Decyzja ta wywołała wiele dyskusji i pytań wśród ekspertów i obserwatorów militarnych. Celem tego artykułu jest przeprowadzenie szczegółowej analizy na temat tego nowego projektu, jego kontekstu oraz potencjalnego wpływu na przyszłość Polskiego Wojska.
Ciężki BWP: Potrzeba i Kontekst
Pierwszym pytaniem, które powinno być zadane, jest to, dlaczego Polskie Siły Lądowe potrzebują ciężkiego BWP. Wielu może argumentować, że w każdej armii używa się tylko jednego modelu danego typu sprzętu wojskowego. Jednak, rzeczywistość jest bardziej skomplikowana i różne armie na całym świecie wypracowują różne rozwiązania, w zależności od wielu czynników, takich jak liczebność wojska, dostępne zasoby, przyjęta doktryna oraz oczekiwane zagrożenia.
Ciężki BWP a Borsuk
W Polskim Wojsku przyjęto koncepcję, że posiadanie dwóch typów bojowych wozów piechoty będzie najbardziej optymalnym rozwiązaniem. Podstawowym modelem będzie Borsuk, lekki pojazd zdolny do pokonywania przeszkód wodnych oraz będący liczniejszym w porównaniu do ciężkiego BWP. W umowie ramowej przewidziano, że powstanie 1400 egzemplarzy Borsuka (wraz z wersjami specjalistycznymi).
Potrzeba Ciężkiego BWP
Jednakże, pewne granice, do jakiego poziomu opancerzenie Borsuka może zostać wzmocnione, wywołują potrzebę posiadania ciężkiego BWP. Owe ograniczenia wynikają z konstrukcyjnego zapasu nośności kadłuba, zawieszenia i układu bieżnego, a także mocy silnika oraz wytrzymałości przekładni. Ponadto, kadłub Borsuka jest dostosowany do wymogu pływalności, co ogranicza możliwość dokładania dodatkowego opancerzenia.
Doświadczenia i Lekcje
Doświadczenia z wielu konfliktów na całym świecie wskazują na częstą potrzebę wzmacniania opancerzenia transporterów opancerzonych oraz bojowych wozów piechoty o trakcji gąsienicowej, czasami niemal do poziomu ochrony czołgów podstawowych. Doskonałym przykładem jest izraelski Namer, który obecnie występuje w wersji transportera opancerzonego oraz wariantach specjalistycznych.
Polski Ciężki BWP
Polski ciężki bojowy woz piechoty raczej nie dorówna potężnemu Namerowi pod względem masy i poziomu opancerzenia, ale powinien być jednym z najlepiej opancerzonych wozów bojowych tego typu w Europie. Nie chodzi tu tylko i wyłącznie o poziom ochrony oferowany przez pancerz zasadniczy, ale także o potencjał modernizacyjny oraz zapas nośności kadłuba. Te czynniki przekładają się na możliwość zainstalowania opancerzenia dodatkowego, zarówno pasywnego, jak i reaktywnego.
Wzrost Masy i Wymagania Techniczne
Wyższy poziom opancerzenia wiąże się jednak z większą masą. Większa masa oznacza, że w celu zachowania odpowiedniej mobilności, potrzebny będzie nowy zespół napędowy z silnikiem o większej mocy, a zatem obszerniejszy i cięższy, co z kolei wymusi instalację większych zbiorników paliwa. Załoga ciężkiego BWP ma być zdolna do przewiezienia ośmiu żołnierzy (w porównaniu do sześciu w Borsuku).
Ciężki BWP a Struktura Wojska Polskiego
Istotnym pytaniem jest, jak ciężki BWP wpłynie na strukturę Wojska Polskiego. Liczba 700 pojazdów była zaskakująca, ponieważ wcześniej spodziewano się zakupu około 400 maszyn dla 18. Dywizji Zmechanizowanej. Większa liczba może oznaczać kilka rzeczy. Po pierwsze, mogą tu wchodzić w grę warianty specjalistyczne (bojowe wozy rozpoznawcze, wozy dowodzenia, wozy ewakuacji medycznej, wozy zabezpieczenia technicznego…).
Ciężki BWP a Przemysł Obronny
Prace nad ciężkim BWP są kolejnym krokiem dla polskiego przemysłu obronnego w opracowaniu nowoczesnych, ale także większych, cięższych i coraz lepiej opancerzonych wozów bojowych. Zdobywanie kompetencji, także we współpracy z partnerami zagranicznymi, wydaje się słusznym kierunkiem rozwoju.
Podsumowanie
Ciężki BWP dla Polskiego Wojska jest istotnym krokiem w modernizacji Sił Zbrojnych RP. Taki pojazd jest potrzebny, szczególnie biorąc pod uwagę doświadczenia wojny na Ukrainie. Oba rozwiązania, ciężki BWP i Borsuk, są komplementarne i dadzą nowe możliwości dowódcom i żołnierzom na polu walki. Wszystko to zależy jednak od realizacji planów rozbudowy Sił Zbrojnych RP oraz zdolności produkcyjnych polskiego przemysłu obronnego.